Maria Dąbrowska z domu Szumska (1889-1965), powieściopisarka i publicystka. Urodziła się 6 października 1889 r. w Russowie koło Kalisza. Była dzieckiem pokolenia, którego biografia została napiętnowana klęską powstania styczniowego. Jej ojciec Józef Szumski zarządzał majątkiem ziemskim, matka Ludomira z Gałczyńskich była nauczycielką. Okres dzieciństwa został w jej pamięci jako czas wielkich wzruszeń i doświadczeń. Dała temu wyraz pisząc ”Uśmiech dzieciństwa”. Dzieciństwo trwało do momentu, gdy jako 10 – letnia dziewczynka rozpoczęła naukę w gimnazjum w Kaliszu. Tam w 1904 r. wzięła udział w strajku szkolnym. Po tych wydarzeniach musiała wyjechać na pensję do Warszawy.

W latach 1907-1914 studiowała nauki przyrodnicze, filozofię i socjologię w Lozannie i Brukseli, gdzie włączyła się w nurt działalności niepodległościowej. Tam poznała męża Mariana Dąbrowskiego (działacza Polskiej Partii Socjalistycznej), pobrali się w 1991 r. Następnie podjęła studia w Anglii, wybierając problemy spółdzielczości. Zajęła się pracą publicystyczną i napisała kilka opowiadań.

Do kraju wraca z mężem w przededniu wybuchu I wojny światowej. Podczas wojny była związana z ruchem patriotycznym i ludowym, m.in. jako redaktorka Chłopskiej Sprawy i Polski Ludowej. W 1916 r. w Warszawie rozpoczyna pracę na Kursach dla dorosłych analfabetów. W wolnej ojczyźnie podejmuje pracę w Ministerstwie Rolnictwa. Jednak w 1924 r. porzuca ministerstwo i poświęca się pisarstwu.

Rok 1925 był okresem przełomowym w jej życiu. Otrzymała nagrodę za „Uśmiech dzieciństwa”, wydaje „Ludzi stamtąd”. W tym roku nagle umiera jej mąż. Wtedy milknie i zaczyna przygotowywać się do swojego największego dzieła.

W latach 1932-34 ukazują się kolejne tomy „Nocy i dni”. Powieść stała się wydarzeniem w literaturze polskiej. Określono ją jako epopeję, która najpełniej ukazała pół stulecia życia polskiego od 1863 r. do 1914r.

W tej powieści znalazła najpełniej swe odbicie filozofia życia Dąbrowskiej, którą można wyrazić słowami jej bohaterów: „Tracić siebie dla drugich to jest właśnie odnajdywanie najprawdziwszego siebie”, czy „Gdziekolwiek się jest, byle się było człowiekiem, dźwiga się za wszystkich losy świata”.

Twórczość pisarki została zahamowana przez wojnę. W ciągu okupacyjnych lat brała udział w Kulturalnych akcjach konspiracyjnych, pisywała w prasie podziemnej, uczestniczyła w akcjach pomocy dla Żydów. Powstanie Warszawskie w 1944 r. zastało pisarkę w jej mieszkaniu na Polnej. Po kapitulacji miasta znalazła się w Zduńskiej Woli.

Po powrocie do Warszawy rozpoczął się w życiu Dąbrowskiej nowy okres. Z nową energią rozpoczęła pracę pisarską, publicystyczną i społeczną w kraju i za granicą. W 1946 r. otrzymała Złoty Krzyż Zasługi, a w 1952 r. Krzyż Oficerski Odrodzenia Polski, zaś w 1954 r. Krzyż Komandorski z Gwiazdą. Zmęczona pracą zamieszkała w Komorowie pod Warszawą. Ciężka choroba pokonała pisarkę 19 maja 1965 r., pochowana została w Alei Zasłużonych na Powązkach.